In deel 2 van ‘De Hel van Eisden’, het podcastrelaas van de laatste Limburgse mijnramp, volgen we redder Gerard Keuren. Hij daalt samen met zijn team af naar ontginningspijler 5236, als ze plots op een overlevende stuiten. “Wij zijn naar beneden gegaan met vijf man, en onderweg kwamen we hem tegen, één man die nog leefde. Die kompel heeft een zeer goede engelbewaarder gehad”, vertelt Gerard in de podcast. “Dus toen hebben wij die mens eerst geholpen, zodat hij naar boven kon.”

BELUISTER DEEL 1. ‘De Hel van Eisden’: “Toen we hun lichamen opnamen, bleef het vel aan mijn handschoenen plakken”

“Die mijnwerker heeft geluk bij een ongeluk gehad”, weet oud-vakbondsman Jean Ooms. “Want net voor de gaswolk door de gangen trok, is hij gestruikeld. Doordat hij is blijven liggen, gingen de giftige CO-dampen over hem heen. Die man heeft ontzettend veel geluk gehad dat hij nog in leven is. Maar twee andere mijnwerkers op die plek hadden geen schijn van kans.”

“Politici waren te laat”

Bij het krieken van de dag is de reddingsactie afgelopen. De trieste balans: zeven doden. Binnen- en buitenlandse media zijn intussen massaal aanwezig aan de mijn van Eisden. De ramp is ook toenmalig koning Boudewijn niet ontgaan, en al op vrijdagmiddag, de dag na de explosie, brengt de innemende vorst een bezoek aan de zwaar getroffen steenkoolmijn, vertelt vakbondsafgevaardigde Jean Ooms. “Dat bezoek dat heeft mij enorm aangegrepen. Koning Boudewijn, die leefde werkelijk mee. Maar waar we niet tevreden over waren, was dat de politici zich niet hebben laten zien voor ze onder druk zijn gezet.”

“Koning Boudewijn leefde enorm mee, maar de politici? Zij waren te láát!”

Jean Ooms, oud-vakbondsman

Het klopt: pas na een striemende opinie van Hugo Camps, toenmalig hoofdredacteur van Het Belang van Limburg, op de voorpagina van de krant, zakt toenmalig premier Wilfried Martens af naar de Eisdense mijn om zijn medeleven te betuigen. “Maar dat was te laat”, zegt Jean Ooms vandaag. “De koning was op tijd, maar zij – de vertegenwoordigers van het volk – zij waren te láát! Zij hadden op de eerste dag daar moeten zijn. De koning, die was aanwezig, die heeft met ons gesproken. Hij heeft ook gevraagd aan de mensen hoe ze zich voelden. En pas daarna komen de politiekers. Dat zit bij de mijnwerkers nog altijd zeer hoog.”

“Tonnen ijzer, gewoon weggeslagen”

Op dinsdag, vier dagen na de ramp, moet oud-voetballer Vital Borkelmans, die destijds mijnmeter was in de Eisdense ondergrond, opnieuw aan het werk op de plaats waar de explosie plaatsvond. “Dat was heavy, want ik denk dat mijn collega en ik heel weinig tegen mekaar hebben gezegd. Je gaat dan naar beneden, en je weet dat daar een ontploffing is geweest. Maar je kan je niet voorstellen: ‘Hoe gaat het eruitzien?’ Maar wanneer je daar dan aankomt… Dat weegt tonnen, dat ijzer en dat materiaal dat daar ligt. Alles werd gewoon weggeslagen. En de hitte, die moet immens geweest zijn. Ja, het is echt een drama wat daar gebeurd is.”