“Ik kan niet wachten tot ik mijn vriendin hoor”, straalde Swings in de mixed zone. “Pas als ik haar en mijn ouders hoor, zal ik het een beetje beseffen. Het is zot. Ik heb hier zo lang alles voor gedaan. De laatste dagen waren zo zenuwslopend. Als het dan lukt…”

Swings klopte in de laatste rechte lijn de Koreanen Lee en Chung en de Amerikaan Mantia. Drie mannen die op papier sneller waren dan onze landgenoot. “Ik kan nog altijd niet geloven dat ik die eindsprint heb gewonnen. In die laatste bocht dacht ik vooral: blijven staan, blijven staan. Het kwam héél goed uit dat Lee onderdoor kwam in de laatste bocht. Dan kon ik op het rechte eind even uit het zog komen. Ik voelde dat ik meer snelheid had dan die twee Zuid-Koreanen en aan de meet had ik een halve meter over. Echt zot. Na al het werk die overwinning pakken. Ik begrijp het niet.”

Als topfavoriet nam Swings de volledige finale resoluut in handen. Hij dichtte zelf elk gaatje op de vele aanvallen die vooral uit Nederlandse hoek kwamen. “Ik had niet verwacht dat de Nederlanders zo goed op elkaar ingespeeld zouden zijn. Bergsma en Kramer gingen op de beurt. Ze hebben het mij niet cadeau gedaan. Ik dacht dan ook wel: ik ben hier al het werk aan het opknappen. Ik deed teken naar de anderen om over te pakken, maar ze kwamen niet. Ik had telkens vier man achter mij. Ik voelde mij in de halve finale al héél sterk en wou het vandaag niet weggeven aan een groepje dat wegreed. En dan moet je soms veel werk opknappen. Ik had op voorhand besproken met Jelle (Spruyt, zijn coach, nvdr.) dat ik zeker op drie à vier ronden van het einde niemand meer zou laten ontsnappen en op alles zou reageren. Want dat was een héél cruciaal moment. Maar toen viel het gelukkig stil. Bergsma had niet meer de energie om nog te demarreren. Daardoor kon ik rusten. Ik kon het melkzuur uit mijn benen laten en mij klaar maken voor de eindsprint. Het moment dat ik over de meet kwam was onbeschrijfelijk.”

Swings bezorgde België voor het eerst in 74 jaar een gouden medaille op de Winterspelen, de tweede ooit. “Ik heb hier zolang voor gewerkt, er alles voor gedaan. De laatste dagen waren zo zenuwslopend. Bij momenten vond ik wel rust, maar heel vaak dacht ik toch aan hoe mooi het zou zijn om die medaille te veroveren.”

“Besefte ook wel dat het niks kon worden”

In de aanloop naar de Spelen en ook in Peking liet Swings een beetje on-Belgisch verstaan dat enkel een gouden medaille goed genoeg zou zijn voor hem. Dat hij die enorme ambitie ook waar kan maken, was voor de kersvers olympisch kampioen dan ook een enorme oplucht.

“Het is ongelofelijk. Ik heb altijd gezegd dat ik voor goud zou gaan. Het was een ambitieus doel om vier jaar gemotiveerd naartoe te werken. Ik besefte wel in mijn achterhoofd dat het ook helemaal niks kon worden. Het was een gok om die gouden ambitie zo luidop uit te spreken, maar zo sta ik ook wel in het leven. Ik had ook kunnen zeggen: ik wil gewoon een medaille. Dat had ook prachtig geweest. Maar ik vind het mooi om voor iets hoger te gaan. Als dat dan lukt is het geweldig. Ik mag mij nu olympisch kampioen noemen.”

“Er kwamen wel wat emoties naar boven toen ik die gouden medaille kreeg”, aldus Swings na de podiumceremonie. “Dit is te zot voor woorden. Ik heb de Brabançonne al wel een aantal keer voor mij horen afspelen, maar dit is toch wel next level. Een olympische gouden medaille is prachtig. Die grote glimlach zal er de komende weken niet meer afgaan. Ik heb ondertussen mijn vriendin, mijn ouders, mijn familie en mijn coach Jelle gesproken. Iedereen is supertrots en dat doet me toch wel wat. Ik kijk er naar uit om iedereen nog eens terug op te bellen. Het gaat een lange nacht worden.”

Concurrenten loven Swings

Bart Swings won zaterdag op overtuigende wijze de massastart op de Winterspelen in Peking. Zijn Nederlandse concurrenten Jorrit Bergsma en Sven Kramer, die respectievelijk als negende en zestiende eindigden, spraken na afloop vol lof over de Belg.

Jorrit Bergsma was onder de indruk van de Leuvenaar. “Swings reed zo sterk”, zei de Nederlander. “Hij kan van alles en toonde dat vandaag ook.”

Ook veelvoudig wereldkampioen Sven Kramer, die zaterdag zijn laatste wedstrijd reed, verstopte zijn bewondering niet. “We probeerden het een paar keer, maar Swings counterde telkens. Hij was de enige. En hij won de sprint. Dan ben je een groot winnaar.”

“Ik ben niet zo sentimenteel”, vervolgde de afscheidnemende Kramer. “Vandaag was ik vooral bezig met de wedstrijd. Mijn gevoel is goed. Ik heb een fantastische loopbaan gehad. Dat het zo eindigt is misschien ook wel mooi. Topsport is hard, dit hoort erbij.”

Coach looft Swings: “Na al dat kopwerk verraste hij me toch”

Bart Swings moest heel wat gaten dichtrijden in de olympische massastart, maar dat weerhield hem er niet van om in de sprint naar het goud te schaatsen. Ook zijn coach Martin ten Hove keek zaterdag met ontzag toe in de National Speed Skating Oval in Peking.

“Tevoren hadden we gezegd dat we niet achter iedereen gingen rijden, maar uiteindelijk heeft Bart elk gat dichtgereden”, stak de Nederlander zijn bewondering niet onder stoelen of banken. “Dat hij dan uiteindelijk nog de sprint wint, is echt ongelooflijk. We wisten dat Jorrit Bergsma en Sven Kramer er een harde koers van gingen maken. Dat was uiteindelijk wel in het voordeel van Bart, want hij is gewoon heel fit. We hoopten dat de andere sprinters daardoor buitenspel zouden gezet worden. Maar we mochten de Nederlanders ook niet weg laten rijden.”

Swings manoeuvreerde zich in de laatste bocht buitenom naar voren en haalde het in de sprint voor de Zuid-Koreanen Chung Jae-won en Lee Seung-hoon en de Amerikaan Joey Mantia. “Hij durfde het aan en liet het op de sprint aankomen”, aldus Ten Hove. “Dat hij het redt, ja... Meer verdiend goud dan dit, dat kan bijna niet. Ik had niet gedacht dat hij Lee na al dat kopwerk zo makkelijk zou kunnen kloppen in de sprint. Daarmee verraste hij me toch.”

De Vlaams-Brabander en zijn omkadering verblijven al drie weken in Peking. “Dan is het wel lastig om scherp te blijven”, vertelde Ten Hove. “De 5000 m was wat teleurstellend. Daarmee moesten we omgaan, maar dat hebben we goed gedaan. Ik ben heel trots. Bart bleef rustig onder de druk. Hij is heel analytisch ingesteld. En Bart is ook superfit, dat bleek uit alles. We hebben dit seizoen echt ingezet op het verhogen van zijn snelheid. Ook zijn messen hebben we aangepast, zodat hij hogere topsnelheden aankan. Dat betaalt zich hier uit.”