Even terug in de tijd. In maart 2020 richten Belfius, KBC, BNP Paribas Fortis en ING de nv Batopin op. Die gaat in opdracht van deze grootbanken het netwerk van hun bankautomaten uitbaten.

Bedoeling is dat er over heel het land nieuwe, neutrale bankautomaten verschijnen, weliswaar “optimaler” gespreid, klinkt de boodschap. Zodat 95 procent van alle Belgen in een straal van maximum 5 kilometer rond hun woning geld kunnen afhalen.

Volgens de banken zal de dienstverlening aan hun klanten daar niet onder lijden, er wordt sowieso toch veel minder met cash geld omgegaan.

“Maar sindsdien regent het klachten van regio’s waar de laatste bankautomaat wordt weggehaald en mensen een heel eind moeten rijden om geld af te halen”, zegt Vooruit-Kamerlid Melissa Depraetere. “Het treft trouwens ook lokale zelfstandigen die na de kantooruren in hun lokale automaat hun dagopbrengsten kwijt konden.”

Een dinsdag gepubliceerde studie van de Europese Centrale Bank bevestigt de ontstane onvrede: “nergens anders in Europa wordt zo geklaagd over de beschikbaarheid van geldautomaten”, aldus het rapport.

Dat mag geen verrassing heten: de voorbije weken en maanden trokken naast meerderheidspartijen Vooruit, Groen en CD&V ook de Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG), ouderenkoepel Okra en consumentenbond Testaankoop aan de alarmbel over het massaal verdwijnen van bankautomaten. Volgens Testaankoop en Okra is de door de banken gegarandeerde afstand van 5 km tot een bankautomaat trouwens “in vogelvlucht berekend, en in realiteit ver verwijderd van het werkelijke aantal kilometers dat je over de weg moet afleggen.”

Verplicht

Tot dusver bleven de grootbanken echter Oost-Indisch doof voor de kritiek op hun plannen. Vandaar dat Vooruit nu de laatste hand legt aan een wetsvoorstel dat de bankensector verplicht “om in elke deelgemeente van het land een bankautomaat uit te baten. Het klopt dat er meer elektronisch betaald wordt. Maar cash blijft voor heel veel mensen érg belangrijk, dat onderschatten de banken enorm”, aldus nog Depraetere.

Bevoegd economieminister Pierre-Yves Dermagne (PS) – die de kritiek op “onaanvaardbare” plannen van de grootbanken deelt – hoopt niettemin dat er geen wet nodig is om de banken op betere gedachten te brengen. Concreet onderhandelt hij nu al weken met hen over forse aanpassingen aan hun plannen.

Dermagne wilde dinsdag niet kwijt hoe die gesprekken lopen, buiten dan dat zijn geduld stilaan op is. “Als het overleg met de banken begin 2023 niet slaagt, zullen we dit via een wet regelen.”