Van productie over verscheping tot verpakking: om de ecologische voetafdruk van een kopje koffie te bepalen, moet je rekening houden met een heleboel factoren. Omdat de verpakking de meest zichtbare factor is, heeft die de neiging om ons ecologisch denkproces te bepalen. Fout, zo blijkt uit een studie die werd uitgevoerd door onderzoekers verbonden aan de University of Quebec in Canada.

Verpakking is bijkomstig

Alle elementen die de ecologische voetafdruk van koffie bepalen in acht genomen, zijn de productie en oogst verantwoordelijk voor 40 tot 80% van de broeikasuitstoot. Dat heeft onder andere te maken met de irrigatie en het gebruik van pesticiden. Daardoor blijft er in de totale ecologische voetafdruk relatief weinig plaats over voor de verpakking en is vooral de hoeveelheid koffie die je tijdens het brouwproces gebruikt doorslaggevend.

De onderzoekers kwamen zo tot de verrassende conclusie dat instantkoffie de beste keuze is voor wie een duurzaam kopje cafeïne wil consumeren. Er zijn minder koffiebonen voor nodig en de gemiddelde waterkoker gebruikt volgens de onderzoekers minder energie dan een koffiezetapparaat. Op de tweede plaats komen, misschien nog verrassender, koffiecups en -capsules. De hoeveelheid koffie daarin is gecontroleerd en ook de hoeveelheid water wordt zorgvuldig afgemeten. Het afval dat zulke koffiezetmethodes produceren, is natuurlijk niet verwaarloosbaar, maar is minder doorslaggevend voor de ecologische voetafdruk. “Ik denk niet dat capsules een mirakeloplossing zijn, maar het is een goed voorbeeld van hoe we als samenleving de neiging hebben om ons op cognitieve fouten te baseren”, aldus co-auteur Luciano Rodrigues Viana in een interview met BBC.

Op de derde en vierde plaats in het klassement komen ten slotte respectievelijk de cafetière en filterkoffie. Want hoewel die minder afval opleveren, hebben veel koffiedrinkers de neiging om meer koffie te gebruiken dan nodig, wat vervolgens weer meer broeikasgassen oplevert.