Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd op 15 februari 2023

Ahold Delhaize gaat wereldwijd bijkomend besparen op zijn structuurkosten. Op de hoofdkantoren en bij de ondersteunende diensten wordt gekeken waar het efficiënter kan. Doordat in de Belgische supermarktsector de marges onder zware druk staan, wordt ook in België nadrukkelijk naar structurele besparingen gezocht.

Delhaize gaat daarvoor nog nauwer moeten samenwerken met Albert Heijn. Er wordt zowel ingezet op een gedeelde infrastructuur op het vlak van IT als op een gezamenlijke inkoop van diensten en goederen. Delhaize en Albert Heijn zullen ook hun huismerken beter op elkaar afstemmen, wat de aankoopkracht ten goede moet komen.

Kleine leeuwtjes

De verkoop van huismerken is in de Benelux bijzonder belangrijk en nam afgelopen jaar nog met 2 procentpunt toe, van 50 procent naar 52 procent, doordat consumenten meer wilden besparen. Dat betekent dat in een winkelkarretje van 100 euro voor 52 euro huismerken zit. Albert Heijn zette nadrukkelijker in op de goedkoopste huismerken door zijn aanbod goedkope instapproducten, de ‘prijsfavorieten’, uit te breiden. Bij Delhaize is dat gamma goedkoopste producten minder sterk uitgesproken. Delhaize lanceerde wel ‘de kleine leeuwtjes’, een gamma bestaande huismerken tegen relatief scherpe prijzen.

De nauwere samenwerking slaat ook op Bol.com, een ander onderdeel van Ahold Delhaize. In de winkels en magazijnen komt er geen afslanking, maar op alle andere terreinen wel. Het gaat dan vooral om de kantoorkosten en de kosten van de ondersteunende diensten. Volgens Frans Muller, de ceo van Ahold Delhaize, zal er minder vaak een beroep gedaan worden op externe bedrijven, maar wordt ook de eigen ploeg tegen het licht gehouden. Door de verschillende organisaties beter op elkaar af te stemmen, kan het eenvoudiger, efficiënter en kunnen bepaalde functies verdwijnen. Zoiets gebeurde ook al in Centraal- en Oost-Europa, zei Muller.

Lastige Belgische markt

Muller antwoordde slechts onrechtstreeks op de vraag of er ook ontslagen zullen vallen. "In Centraal- en Oost-Europa ging die oefening gepaard met ontslagen." Bij Delhaize vielen er de afgelopen jaren links en rechts al wat ontslagen in de kantoren. Hoeveel de "efficiëntie-oefening" moet opleveren, wilde Muller niet kwijt. De grootste besparingen in België zijn bij Delhaize te vinden. Delhaize is in België veel groter dan Albert Heijn. De organisatie bestaat er ook al veel langer, waardoor er verhoudingsgewijs meer medewerkers met een hoge anciënniteit zijn.

Volgens Muller is België een lastige markt, omdat er te veel supermarktspelers zijn, te veel supermarkten en te veel winkelruimte. Er komen bovendien nog voortdurend supermarkten bij. Maar tegelijk nemen ook de grensverkopen toe. Per saldo krimpt de markt. Supermarkten kijken hier ook aan tegen relatief hoge loonkosten. Verschillende supermarktbedrijven maken verlies. Carrefour Belgium sprak maandag over een bijzonder concurrentiële Belgische markt waardoor in België verlies geboekt werd. Eerder bleek ook dat spelers zoals Lidl en Cora ook verlieslatend zijn. Colruyt, die de afgelopen 25 jaar uitpakte met indrukwekkende marges, ziet die sterk terugvallen. De vraag is of alle supermarktspelers het kunnen blijven uitzweten of dat sommige de markt zullen verlaten. Afgelopen jaar kwam de Waalse groep Mestdagh al in handen van het Franse Intermarché. Mestdagh, dat vroeger nauw met Carrefour samenwerkte, veranderde van partnership. In de Belgische markt zijn per saldo Albert Heijn, Intermarché en Colruyt de drie sterkste spelers. De groep Louis Delhaize (Smatch, Cora…) hoort bij de zwakkere. Lidl kan dan weer terugvallen op een erg sterke internationale organisatie, terwijl ook Aldi een vaste waarde is. Delhaize moet dan weer sterker worden door nauwer met Albert Heijn samen te werken.

Muller zei in dat verband ook dat de automatische loonindexering in België, die de loonkosten automatisch omhoog jaagt door prijsstijgingen in de economie, uniek is. Ahold Delhaize telt wereldwijd 410.000 medewerkers, van wie het gros in de VS.

1 miljard besparen

De hele groep Ahold Delhaize moet dit jaar meer dan 1 miljard euro besparen. Afgelopen jaar werd al bijna 1 miljard bespaard. Muller had het over het aanhalen van de broeksriem.

De inflatie zou dit jaar wat afnemen, maar blijft relatief hoog. Toch zijn er tekenen dat het met de voedingsinflatie stilaan de goede kant op gaat. Bepaalde grondstoffen, zoals granen en zonnebloem en elders energie, dalen in prijs. "We praten nu met de leveranciers om die lagere kosten ook door te rekenen. Toen de prijzen stegen, hebben ze dat ook gedaan", zei Muller.

2022 was voor de supermarktsector in Europa een moeilijk jaar. Ahold Delhaize boekte toch stevige cijfers doordat zijn Amerikaanse supermarktformules zoals Food Lion, het uitstekend bleven doen. De Amerikaanse consument ging ook minder gebukt onder de hoge energieprijzen. Een sterke dollar hielp ook, al is dat effect puur boekhoudkundig.

Albert Heijn als winnend paard

In Europa was het veel lastiger, maar lijkt er toch beterschap op komst. Met name het vierde kwartaal was goed. De supermarkten kenden goede eindejaarsverkopen. Een voor hen cruciaal moment waarin meer hoge margeproducten worden verkocht. Over heel 2022 haalde Ahold Delhaize een operationele winst van 3,6 cent per euro omzet (3,6 procent), maar in het vierde kwartaal was dat 4 cent per euro omzet (4%). Muller blijft dat erg weinig vinden omdat veel voedingsfabrikanten die merkartikelen produceren 15 procent en meer verdienen. Toch is Ahold Delhaize bij de betere leerlingen van de klas. Hoeveel in België verdiend wordt, deelt de groep niet mee.

Wat wel duidelijk is, is dat in België AH het winnende paard is, en niet Delhaize. AH is ook de formule die marktaandeel wint in een zeer moeilijke markt met te veel spelers. Dat stelt Delhaize voor een uitdaging. Zowel Ahold Delhaize zelf als de honderden zelfstandigen kunnen op termijn de conclusie trekken dat ze beter inzetten op winkels van AH. Jef Colruyt, de topman van de gelijkaardige retailer uit Halle, zei eerder al over AH en Delhaize: “sooner or later, one swallows the other”. Een opmerking die bij Delhaize in slechte aarde viel.