Er is al een hele tijd sociale onrust bij supermarktketen Delhaize. De keten – onderdeel van de Ahold Delhaize-groep – wil zwaar op kosten besparen. Op groepsniveau moet er 0liefst 1 miljard euro worden gevonden.

Twee weken geleden zei Delhaize daarom de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) eenzijdig op. Er zal straks dus opnieuw met de vakbonden moeten worden onderhandeld over de loon-, arbeids- en extralegale voorwaarden binnen de supermarktketen.

De bijzondere ondernemingsraad dinsdag zou losstaan van de discussie over een nieuwe cao. Maar de vakbonden hebben er alvast geen goed oog in. “Ze gaan ons niet bij elkaar roepen om bekend te maken dat ze met een nieuwe folder uitkomen”, aldus de liberale vakbond ACLVB aan zakenkrant De Tijd. Die vreest banenverlies. Volgens de geruchten in de wandelgangen zou de keten al een eerste besparingsronde willen bekendmaken, waarbij het eigen winkels gaat verkopen aan zelfstandige franchisenemers.

Delhaize telt vandaag in ons land zo’n 800 winkels, waarvan iets meer dan 100 eigen winkels. De rest wordt door zelfstandigen gerund. Het is een publiek geheim dat die zelfstandige winkels goedkoper worden uitgebaat: er werkt vaak minder vast personeel, dat bovendien flexibeler wordt ingezet, in combinatie met heel wat jobstudenten. De zelfstandige winkels zijn ook vaker laat of op zondag open dan de winkels die de supermarktketen in eigen beheer heeft, omdat dat in franchisewinkels een pak goedkoper kan.

Een voorbeeld zijn de Belgische supermarkten van Albert Heijn, die grotendeels door zelfstandigen worden uitgebaat, en dat erg goedkoop doen. Bij de vakbonden klinkt het dat zo’n ‘franchisering’ van Delhaize-winkels zonder enige twijfel banen zal kosten. “De zelfstandige Delhaizes hebben immers minder vast personeel in dienst.”

Gespannen sfeer

Officieel klinkt het bij Delhaize dat de vertegenwoordigers van zowel de winkelbedienden als de arbeiders dinsdagochtend om 8 uur verwacht worden om “het oekomstperspectief van Delhaize te bespreken”, aldus woordvoerder Roel Dekelver. Op de vraag of er dinsdag banen bij Delhaize worden geschrapt, wilde de supermarktketen niet antwoorden.

Dat de sfeer dinsdagochtend gespannen zal zijn, staat buiten kijf. Het personeel is al een tijdje erg onrustig, na de bekendmaking van de zware besparingsoperatie en ook het opzeggen van de cao. Vorige week legde het personeel van het versmagazijn van Delhaize in Asse een tijdje het werk neer, nadat er een nieuwe werkregeling werd voorgesteld waarbij Delhaize van het personeel fors meer flexibiliteit vraagt.

Delhaize heeft het de jongste jaren niet onder de markt, mede als gevolg van de loodzware concurrentie tussen de supermarktketens. Daardoor staat de winst al enkele jaren erg onder druk, zeker in combinatie met de onlangs fors gestegen loonkosten door de automatische indexering.