Zaterdag kondigde de Turkse president Erdogan nog aan dat de graandeal (een internationaal akkoord over de export van Oekraïens graan) met succes kon worden verlengd. De deal was volgens Erdogan “van vitaal belang voor de stabiliteit van de wereldwijde voedselvoorziening”. Het is echter niet duidelijk voor hoeveel dagen de deal is verlengd. Ankara had gezegd te hopen op een verlenging met 120 dagen, terwijl Rusland aandrong op 60 dagen. 

“Als we uiteindelijk besluiten om de overeenkomst niet binnen de 60 dagen opnieuw te verlengen, dan is Rusland bereid om gratis graan te leveren voor de meest behoeftige landen in Afrika”, zei Poetin. Hij bevestigde ook nogmaals dat de betrekkingen met Afrika een “prioriteit” voor Moskou zijn.

Steun

Rusland zoekt in Afrika al langer nieuwe partners om het hoofd te kunnen bieden aan de internationale sancties. “Ik wil benadrukken dat ons land altijd prioriteit heeft gegeven aan samenwerking met Afrikaanse staten”, zei Poetin nog tegen de Afrikaanse functionarissen. 

Rusland zou de samenwerkingen met Afrika vooral op het vlak van energie en geneeskunde willen intensiveren. Daarnaast wil het de quota van Afrikaanse studenten aan Russische universiteiten verdubbelen. “Samen verdedigen wij de traditionele morele waarden en verzetten we ons tegen de neokoloniale ideologie”, aldus nog Poetin.

Volgens de Russische president komt zijn land “al zijn verplichtingen na wat betreft de levering van voedsel, meststoffen, brandstof en andere kritieke producten voor Afrika”. Poetin herhaalde ook zijn kritiek op de Europeanen en beschuldigde hen ervan het graan dat de Oekraïense havens verlaat te monopoliseren. 

Onderhandelingen

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken communiceerde maandag ook de voorwaarden voor de voortzetting van de graandeal. Zo moet voor Rusland de Rosselkhozbank-bank opnieuw aangesloten worden op het internationale Swift-betalingssysteem. Daarnaast tracht Rusland “de afschaffing van beperkingen op verzekeringssschepen” te bekomen, alsook “de vrijgave van buitenlandse activa en de rekeningen van Russische bedrijven die betrokken zijn bij productie en transport van voedingsmiddelen of kunstmest”.

Eerder had Rusland een verlenging van de graanovereenkomst al gekoppeld aan de opheffing van westerse beperkingen op de export van Russische landbouwproducten. De graandeal kwam oorspronkelijk vorige zomer tot stand om miljoenen tonnen geblokkeerd graan uit Oekraïne te kunnen verschepen. Na de invasie van Oekraïne, een van ‘s werelds grootste voedselexporteurs, had Rusland de Oekraïense havens aan de Zwarte Zee geblokkeerd met oorlogsschepen.

Strijd om Afrika

“De belemmering van Russische voedsel- en kunstmestexport heeft een negatieve impact op de ontwikkelingslanden”, benadrukken de Russen al een tijdje bij de Verenigde Naties. Volgens de Belgische diplomatie is het dan weer de “Russische agressie tegen Oekraïne die zorgt voor een dramatische impact op de voedselzekerheid wereldwijd”. 

De afgelopen jaren hebben de Russen steeds meer de plaats ingenomen in Afrika van onder andere de Fransen. Het land sloot talloze economische en militaire partnerschappen en de Russische paramilitaire groep Wagner heeft zich reeds in verschillende landen gevestigd. 

Eind juli vindt een tweede top plaats tussen Afrikaanse landen en Rusland. De eerste was in 2019. Rusland en de Afrikaanse landen hekelden toen vooral “(westerse, red.) politieke dictaten en financiële chantage”.