Tien dagen geleden deelde Florence Débarre een theorie die een link legt tussen het coronavirus en wasbeerhonden. Volgens Débarre werden die dieren verhandeld op de dierenmarkt in Wuhan waar de pandemie uitbrak, en is het virus zo op de mens overgegaan. Wetenschappelijke data die ze onderzocht heeft, zouden daarop wijzen. Maar sinds ze die analyse deelde, is de wetenschapper het slachtoffer van bedreigingen op het internet. Het gaat zelfs zo ver dat er complottheorieën over haar worden bedacht. “Vannacht huilde ik door de vreselijke dingen die ik over mezelf las op sociale media”, zegt de wetenschapster tegen The Guardian. “Het is vreselijk dat mensen zeggen dat je liegt, terwijl je niet liegt en een beroep hebt waarin eerlijk zijn essentieel is.”

Veel van de complottheorieën komen van mensen die geloven dat het coronavirus in een Chinees laboratorium is gemaakt. Daar is geen bewijs voor, maar de theorie kende wel een heropleving toen de FBI de afgelopen weken zei erin te geloven. De regering van president Joe Biden heeft gezegd dat ze de komende maanden bewijs zal delen dat de vermoedens van de FBI bevestigt.

Bij toeval gevonden

Débarre vond bij toeval documenten met data die onderzoekers begin 2020 hebben afgenomen op de markt. Chinese onderzoekers hadden de ruwe gegevens zonder aankondiging gedeeld op Gisaid, een website waar wetenschappers genetische data uitwisselen. De Chinese gezondheidsautoriteiten hadden al een analyse van deze gegevens gemaakt en zeiden dat er geen bewijs was dat de dieren op de markt waren.

Daarop vroegen Débarre en haar collega’s de onderzoekers of zij de monsters mochten analyseren. Volgens haar kregen ze daarvoor ook toestemming. Uit hun onderzoek kwam evenwel een heel ander resultaat. Op meerdere plekken stond de Latijnse naam van de wasbeerhond. “Ik voelde toen een van de beste emoties in mijn leven”, zegt de wetenschapster. Het team mailde dit naar de onderzoekers en publiceerde het op internet.

Ontoegankelijk

De Chinese onderzoekers waren kennelijk niet blij met de link die Débarre en haar collega’s legden. Een dag na de publicatie waren de gegevens al niet meer toegankelijk op Gisaid. De data zouden niet compleet geweest zijn en het onderzoek zou nog geen peer review ondergaan hebben. “Het is een ingewikkeld verhaal”, zegt Débarre daar zelf over. “We werken nu niet samen met de Chinese onderzoekers, maar we hebben wel aangeboden om samen te werken.”

Ondanks alles blijft ze wel zoeken naar de oorzaak van het coronavirus. Ze gaat nu kijken naar de reis die illegale dieren in de winter van 2019 aflegden naar de markt in Wuhan. Ze hoopt dat dat ervoor zorgt dat ze weer een stapje dichter bij de bron van het virus komt. Vleermuizen zijn volgens onderzoekers nog steeds de vermoedelijke oorsprong van corona.